ประเพณี พิธีกรรม ชุมชนชาติพันธุ์ไตใหญ่บ้านเวียงหวาย

ชุมชนชาติพันธุ์ไตใหญ่บ้านเวียงหวาย ตำบลม่อนปิ่น อำเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่

บรรยากาศงานปอยส่างลองของไทใหญ่บ้านเวียงหวาย ตำบลม่อนปิ่น อำเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่

ประเพณี พิธีกรรม เป็นสื่อพื้นบ้านที่มีความสำคัญต่อวิถีชีวิตของชาวไตใหญ่ โดยเฉพาะประเพณีพิธีกรรมที่เกี่ยวกับความเชื่อทางพุทธศาสนา ซึ่งจะเห็นได้จากการทำบุญที่มีในแต่ละเดือน ตัวอย่างของประเพณีที่สำคัญ อาทิ ปอยส่างลอง ซึ่งเป็นประเพณีที่ชาวไตใหญ่ให้ความสำคัญมากในวิถีชีวิตโดยเฉพาะครอบครัวที่มีลูกชาย ปอยส่างลองนั้นมาจากคำว่า ส่างหมายถึงสามเณร ลองหรืออลองหมายถึงหน่อกษัตริย์ที่เป็นการเลียนแบบมาจากประวัติพระพุทธเจ้าตอนที่เป็นเจ้าชายสิทธัตถะจะออกผนวช ปอยส่างลองจึงเป็นการทำบุญที่ยิ่งใหญ่ของชาวไตใหญ่ถือว่าเป็นการตอบแทนคุณบิดามารดา และเป็นการช่วยเหลือบุตรคนยากจนที่จะบวชสามเณรของคนที่มีฐานะเพื่อเป็นผู้อุปถัมภ์ที่เรียกว่า พ่อขามแม่ขาม วิธีจัดงานบวชสามเณรของชาวไตใหญ่นั้นจะมี 2 วิธีคือ วิธีแบบข่ามดิบ และวิธีแบบข่ามส่างลอง โดยวิธีแบบข่ามดิบเป็นวิธีการง่ายๆและประหยัดไม่ต้องใช้เวลาในการเตรียมงานและไม่สิ้นเปลืองค่าใช้จ่ายมาก วิธีการคือเมื่อตกลงว่าจะนำเด็กมาบรรพชาเป็นสามเณรแล้วพ่ออม่ก็จะโกนผมหรือนำเด้ไปโกนผมที่วัดแล้วพระจะทำพิธีบรรพชาเป็นเณรให้เลย ส่วนวิธีแบบข่ามส่างลองจะมีการเตรียมงานเพื่อจัดพิธีกรรมการบรรพชาที่ยิ่งใหญ่มีค่าใช้จ่ายสูง ใช้เวลาจัดงาน 3-5 วัน มีการเชิญผู้มาร่วมงานเป็นจำนวนมาก หลังจากเตรียมงานเสร็จก็จะนำเด็กที่จะบวชมาโกนผมแล้วแต่งตัวเป็นส่างลองแห่ไปขอขมาตามที่ต่างๆ ชาวไตใหญ่ถือว่าเป็นงานบุญที่ยิ่งใหญ่ของชุมชนจึงมีการจัดงานปอยส่างลองกันเป็นประจำทุกปี